Μελέτη: Σύνδεση Αλτσχάιμερ και κιρκάδιου ρολογιού
Τα άτομα που αναπτύσσουν τη νόσο του Αλτσχάιμερ μπορεί να εμφανίσουν διαταραχές ύπνου χρόνια πριν η πάθηση επικρατήσει, αλλά αν το ένα προκαλεί το άλλο ή συμβαίνει κάτι πιο περίπλοκο, αποδεικνύεται πάντα δύσκολο για τους επιστήμονες να προσδιορίσουν.
Τώρα, ερευνητές στις ΗΠΑ έριξαν φως στο μυστήριο, σε μια εργασία που δημιουργεί ελπίδες για νέες θεραπείες, και πώς η «καλή υγιεινή ύπνου» θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της νόσου και των συμπτωμάτων της.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι το 24ωρο κιρκάδιο ρολόι των ανθρώπων ελέγχει την ικανότητα του εγκεφάλου να σκουπίζει τις παράξενες πρωτεΐνες που συνδέονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Εάν οι επιστήμονες έχουν δίκιο, η εργασία θα εξηγούσε, τουλάχιστον εν μέρει, πώς η διαταραχή των κιρκάδιων ρυθμών και οι διαταραχές ύπνου μπορεί να τροφοδοτήσουν την εμφάνιση και την εξέλιξη της νόσου του Αλτσχάιμερ και πώς η πρόληψη μιας τέτοιας διαταραχής θα μπορούσε να αποτρέψει την πάθηση.
«Η κιρκαδική διαταραχή συσχετίζεται με τη διάγνωση του Αλτσχάιμερ και έχει προταθεί ότι οι διαταραχές του ύπνου θα μπορούσαν να είναι ένα πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι της νόσου του Αλτσχάιμερ», δήλωσε η Δρ Jennifer Hurley, η οποία ηγήθηκε της έρευνας στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο Rensselaer, στη Νέα Υόρκη.
Το Αλτσχάιμερ επικρατεί όταν χάνονται οι συνδέσεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο. Η ασθένεια είναι προοδευτική και συνδέεται με μη φυσιολογικές πλάκες και μπερδέματα πρωτεϊνών που συσσωρεύονται σταθερά στον εγκέφαλο. Η ασθένεια είναι η πιο κοινή αιτία άνοιας και επηρεάζει περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί.
Για να διατηρήσουν τον εγκέφαλο υγιή, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται μικρογλοία αναζητούν και καταστρέφουν ενοχλητικές πρωτεΐνες που απειλούν να συσσωρευτούν στον εγκέφαλο. Ένας τύπος πρωτεΐνης που στοχεύουν τα κύτταρα ονομάζεται αμυλοειδές βήτα, χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Γράφοντας στο περιοδικό Plos Genetics , η Hurley και η ομάδα της περιγράφουν πώς βρήκαν έναν καθημερινό ρυθμό στη μικρογλοία, η οποία οδήγησε τακτικά κύματα εκκαθάρισης πρωτεϊνών. Όταν τα κύτταρα έχασαν τον κιρκάδιο ρυθμό τους, η ρουτίνα εκκαθάρισης έπεσε.
«Η διαταραχή του κατάλληλου χρονισμού της κάθαρσης του αμυλοειδούς βήτα θα μπορούσε να είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους βλέπουμε μια αύξηση στις πλάκες που σχηματίζονται στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της νόσου του Αλτσχάιμερ», είπε ο Hurley.
Ενώ οι διαταραχές ύπνου εμφανίζονται συχνά πριν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ, ο Hurley και πολλοί άλλοι επιστήμονες υποπτεύονται ότι υπάρχει μια περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο. Η διαταραχή του ύπνου και των κιρκάδιων ρυθμών επέτρεψε τη συσσώρευση αμυλοειδούς βήτα, είπε ο Hurley, αλλά αυτό με τη σειρά του κατέστρεψε τα εγκεφαλικά κύτταρα που έτρεχαν το κιρκάδιο ρολόι, προκαλώντας περαιτέρω συσσώρευση αμυλοειδούς βήτα.
«Γνωρίζουμε εδώ και καιρό ότι υπάρχει ένας ρυθμός στην κάθαρση του αμυλοειδούς βήτα στον εγκέφαλο», είπε ο Hurley. «Καθώς μεγαλώνουμε, και περισσότερο στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ, αυτός ο ρυθμός εξαφανίζεται. Αυτή η απώλεια θα μπορούσε να οδηγήσει στην αύξηση του αμυλοειδούς βήτα στον εγκέφαλο».
Ωστόσο, τα ευρήματα δείχνουν θεραπείες που θα μπορούσαν ενδεχομένως να μειώσουν τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ ή να μειώσουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Ο Hurley είπε ότι μπορεί να είναι δυνατό να τονωθεί η ικανότητα του εγκεφάλου να καθαρίζει το αμυλοειδές βήτα με απλές παρεμβάσεις, όπως η έκθεση στο φως ή μέσω πιο εξελιγμένων θεραπειών που ενισχύουν τη δραστηριότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού.
«Η φροντίδα του ύπνου μας ή του κιρκάδιου ρυθμού μας – που μερικές φορές αποκαλείται καλή υγιεινή ύπνου – μπορεί να είναι σε θέση να μειώσει την επιβάρυνση του αμυλοειδούς βήτα κατά τη διάρκεια της ζωής μας», είπε. «Η μείωση του φορτίου αμυλοειδούς θα μπορούσε να σημαίνει μείωση των συμπτωμάτων του Αλτσχάιμερ ή καθυστέρηση στην έναρξη ή την εξέλιξη της νόσου».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου